Εισαγωγή στη Βιολογία των Βλαστικών κυττάρων

ΚΩΔΙΚΟΣ: BEE610

  • Διδάσκοντες
Συμβασιούχος Διδάσκων
()
  • Θεωρία: 3 ώρες/εβδομάδα
  • Πιστωτικές μονάδες (ECTS): 3
  • Διδακτικές μονάδες: 3
  • Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας: 3
Γλώσσα/ες διδασκαλίας:
Ελληνικά
ERASMUS: Δεν προσφέρεται για ERASMUS
Τρόπος παράδοσης: Πρόσωπο με πρόσωπο
Χρήση Τ.Π.Ε.:
  • Διδασκαλία με χρήση του προγράμματος PowerPoint
  • Ανακοινώσεις στην ιστοσελίδα του τμήματος
  • Ανάρτηση πληροφοριών για το μάθημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-course
  • Άμεση επικοινωνία με το διδάσκοντα με e-mail

Περιεχόμενα μαθήματος

  • Θεωρία μαθήματος

Το μάθημα επιλογής έχει στόχο να παρουσιάσει τις σύγχρονες εξελίξεις στο πεδίο των Βλαστικών Κυττάρων. Οι φοιτητές διδάσκονται τις ιδιότητες τόσο των εμβρυονικών όσο και των βλαστικών κυττάρων από ενήλικους ιστούς, πεδίο που αναπτύσσεται ταχύτατα και αποτελεί τομέα αιχμής με μεγάλες προοπτικές εφαρμογής στην Αναγεννητική Ιατρική. Το μάθημα επικεντρώνεται στην λεπτομερή μελέτη των χαρακτηριστικών, των μηχανισμών διαφοροποίησης και αυτο-ανανέωσης και των εφαρμογών που βρίσκουν τα βλαστικά κύτταρα σε πειραματικό και κλινικό επίπεδο. Κατά την ανάλυση των ανωτέρω γίνεται συγκερασμός γνώσεων ενός ευρέως φάσματος, που εκτείνεται απο την διαφοροποίηση/πολλαπλασιασμό του κυττάρου, την γονιδιακή ρύθμιση έως την αναγέννηση/ανάπλαση ιστών και τον καρκίνο.

Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:

1) Πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα: Οι ιδιάζουσες ιδιότητες των βλαστικών κυττάρων, Εμβρυονικά βλαστικά κύτταρα, Πρόδρομα γαμετοκύτταρα.

2) Μεταγραφικοί παράγοντες και επιγενετική ρύθμιση: Αυξητικοί παράγοντες και παράγοντες επιβίωσης. Γονιδιακά δίκτυα που καθορίζουν την αδιαφοροποίητη κατάσταση («stemness»). Επιγενετικές συνιστώσες. Κυτταρικός Κύκλος

3) In vitro διαφοροποίηση Εμβρυονικών Βλαστικών Κυττάρων : Μέθοδοι Διαφοροποίησης προς ενδόδεμα , μεσόδερμα και νευροεξώδερμα.
Σηματοδοτικά μονοπάτια που επάγουν την στοχευμένη κατευθυνόμενη διαφοροποίηση.

4) Σωματικά βλαστικά κύτταρα: Μικροπεριβάλλον και «niche». Σωματικά βλαστικά κύτταρα ενήλικων ιστών, μεσεγχυματικά κύτταρα, το πρόβλημα της «πλαστικότητας».
Καρκινικά βλαστικά κύτταρα: Η βιολογία του τερατοκαρκινώματος. Καρκινικά βλαστικά κύτταρα και καρκινοθεραπεία.

5) Εφαρμογές των βλαστικών κυττάρων (εμβρυονικών και ενηλίκων) στην Αναγεννητική Ιατρική
Αναγεννητική ικανότητα ζωικών ιστών. Το πρόβλημα της αντικατάστασης οργάνων.
Αυτόλογα μοσχεύματα. Παραγωγή ιστών ex vivo

6) Κυτταρική θεραπεία
Κλινικές δοκιμές και εφαρμογές της τεχνολογίας των βλαστικών κυττάρων.
Επίκαιρα θέματα Αναγεννητικής Ιατρικής μέσω κυτταρικής θεραπείας.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Οι θεματικές ενότητες του μαθήματος έχουν σαν στόχο:

  • (α) την κατανόηση των διαφορών μεταξύ βλαστικών κυτταρικών τύπων.
  • (β) την κατανόηση των μεταγραφικών δικτύων και επιγενετικών παραγόντων που καθορ/ίζουν και ρυθμίζουν το καθεστώς της πολυδυναμίας και του κυτταρικού επαναπρογραμματισμού
  • (γ) την εξοικείωση με τις πρόσφατες εφαρμογές που βρίσκουν τα βλαστικά κύτταρα σε κλινικές μελέτες Αναγεννητικής Ιατρικής.

Γενικές ικανότητες

  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Οργάνωση διδασκαλίας

  • Διαλέξεις: 40
  • Εκπόνηση ομαδικής βιβλιογραφικής μελέτης (παρουσίαση): 22

Σύνολο Μαθήματος: 62

Αξιολόγηση φοιτητών

Γραπτό τεστ (100%) που περιλαμβάνει:

  • Ερωτήσεις ανάπτυξης

Συνιστώμενη βιβλιογραφία

1. Βιβλία.

Προτείνονται τα:

  • ΤΑ ΒΛΑΣΤΙΚΑ ΚΥΤΤΑΡΑ (2008) ΓΕΩΡΓΑΤΟΣ ΣΠ.,ΚΟΥΚΛΗΣ Π.,ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ Γ.,ΜΕΛΙΔΩΝΗ Α. - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΦΥΡΑ
    ISBN: 978-960-89692-5-4

και προαιρετικά

  • Essentials of Stem Cell Biology: Lanza R. Atala A. 2014 - Elsevier
    ISBN: 978–0-12–409503–8

2. Σύσταση πολλαπλής βιβλιογραφίας: άρθρα και ανασκοπήσεις που είναι προσβάσιμα μέσω διαδικτύου.