Γενική Βιολογία Ι

ΚΩΔΙΚΟΣ: BEY101

Γλώσσα/ες διδασκαλίας:
Ελληνικά
ERASMUS: Δεν προσφέρεται για ERASMUS
Τρόπος παράδοσης: Πρόσωπο με πρόσωπο
Χρήση Τ.Π.Ε.:

Ηλεκτρονική επικοινωνία με τους φοιτητές. Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-course. Ανάρτηση διαλέξεων που αφορούν τη θεωρία των εργαστηρίων (powerpoint). Ανάρτηση εργαστηριακού οδηγού.

Περιεχόμενα μαθήματος

  • Ανάδυση και εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης στη Βιολογία. Κανόνες που διέπουν τη ζωή και την επιστήμη της Βιολογίας.
  • Η χημεία της ζωής. Νερό και ενώσεις του άνθρακα ως προαπαιτούμενα της ζωής.
  • Βιομόρια (πρωτεΐνες, νουκλεινικά οξέα, υδατάνθρακες, λιπίδια).
  • Αρχιτεκτονική οργάνωση και βασικές αρχές λειτουργίας του κυττάρου. (προκαρυωτικό/ευκαρυωτικό, κυτταρική μεμβράνη και κυτταρικό τοίχωμα, κυτταροσκελετός, ενδοκυττάριο σύστημα μεμβρανών, μιτοχόνδρια χλωροπλάστες κ.α).
  • Βασικές αρχές μεταβολισμού. Κυτταρική αναπνοή και φωτοσύνθεση.
  • Βασικές αρχές κυτταρικής επικοινωνίας.
  • Κυτταρικός πολλαπλασιασμός και Κυτταρικός κύκλος.
  • Αναπαραγωγή, φυλετικοί βιολογικοί κύκλοι και μείωση.
  • Η μοριακή βάση της κληρονομικότητας. Από τον Μέντελ στην έννοια του γονιδίου. Από το γονίδιο στην πρωτεΐνη. Βασικές αρχές γονιδιακής έκφρασης.
  • Μορφολογία ευκαρυωτικού κυττάρου. Μικροσκοπική παρατήρηση κατά κύριο λόγο μονοκύτταρων οργανισμών (πρώτιστα). Αποσαφήνιση βασικών δομών. (κύτταρο/ κέλυφος, κύτταρο/ αποικιακή οργάνωση, πυρήνας/κυτταρόπλασμα, χλωροπλάστης, κυτταρικό τοίχωμα).
  • Μορφολογία προκαρυωτικών κυττάρων. Μικροσκοπική παρατήρηση βακτηρίων. (gram +, gram-, κυανοβακτήρια κ.α).
  • Καλλιέργεια προκαρυωτικών κυττάρων σε στερεό υπόστρωμα. Βακτηριακή θρέψη, Αποικίες.
  • Δομή και Λειτουργία μεμβρανών ευκαρυωτικών κυττάρων. Όσμωση και διαπερατότητα.
  • Απομόνωση DNA από κύτταρα της στοματικής κοιλότητας.
  • Κυτταρικός κύκλος. Μιτωτική κυτταρική διαίρεση όπως παρατηρείται στο ακρορίζιο του κρεμμυδιού. Διάκριση μεσοφασικών/μιτωτικών κυττάρων. Ταυτοποίηση των μιτωτικών σταδίων.
  • Μειωτική κυτταρική διαίρεση για την παραγωγή γαμετών. Μικροσκοπική παρατήρηση σε ανθήρες κρίνου.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Το μάθημα της Βιολογίας Ι αποτελεί το εισαγωγικό μάθημα Βιολογίας του Α εξαμήνου, συνεπώς οριοθετεί το γνωστικό αντικείμενο της επιστήμης από το μοριακό μέχρι και το κυτταρικό επίπεδο. Επιπλέον στόχος του είναι η εμπέδωση της αρχής ότι η Βιολογία είναι μια κατεξοχήν πειραματική επιστήμη, οι εφαρμογές της οποίας καλύπτουν ευρύ φάσμα εξειδικευμένων γνωστικών αντικειμένων.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να κατανοούν:

α) την μετάβαση από την άβια ύλη στην κυτταρική οργάνωση της ζωής,
β) την αναγκαιότητα των οργανισμών για ενέργεια και τους μηχανισμούς απόκτησης και διαχείρισής της στα έμβια όντα,
γ) την αναπαραγωγή ως βασική βιολογική απαίτηση και του κανόνες που την διέπουν, και τέλος
δ) την μοριακή βάση της κληρονομικότητας και τους μηχανισμούς ρύθμισης της.

Γενικές ικανότητες

  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Αυτόνομη Εργασία
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Οργάνωση διδασκαλίας

  • Θεωρία μαθήματος: 39
  • Θεωρία εργαστηρίου: 6
  • Εργαστηριακή άσκηση: 18
  • Αυτόνομη μελέτη: 82

Σύνολο Μαθήματος: 145

Αξιολόγηση φοιτητών

Ι. Γραπτή τελική εξέταση θεωρίας μαθήματος (80%) που περιλαμβάνει συνδυαστικά: Ερωτήσεις σύντομης απάντησης και επίλυσης προβλημάτων, Δοκιμασίες πολλαπλής επιλογής
ΙΙ. Γραπτή εξέταση στη θεωρία και την πρακτική των εργαστηριακών ασκήσεων (20%) που περιλαμβάνει ερωτήσεις σύντομης απάντησης και επίλυσης προβλημάτων, δοκιμασίες πολλαπλής επιλογής
ΙΙΙ. Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που λαμβάνονται μετά την ολοκλήρωση κάθε εργαστηριακής άσκησης (αβαθμολόγητη)

Συνιστώμενη βιβλιογραφία

  • Βιολογία (Τόμος Ι) N.A. Campbell & J.B. Reece, 8th edition, Pearson Benjamin Cummings, 2007.
  • Βιολογία (Βασικές έννοιες και αρχές) Starr, C. Evens, C.A., Starr, L. Utopia 2015.
  • Εργαστηριακές ασκήσεις Βιολογίας. K. Βαρέλη, I. Σαίνης Θ. Τράγκα, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, 2015